ମାତା ଗଙ୍ଗାର ସୁରକ୍ଷା, ମହାମହିମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କୁ ହରିଜନ ସେବକ ସଙ୍ଘର ସଭାପତିଙ୍କ ଅନୁରୋଧ ପତ୍ର
ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଜାତିର ପିତା ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ୧୯୩୨ମସିହାରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ହରିଜନ ସେବକ ସଂଗଠନ । ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱ ମହାମାରୀ କରୋନାର ଦ୍ୱିତୀୟ ଲହର ଦେଇ ଗତି କରୁଥିବା ବେଳେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ପରିବାର ପ୍ରତିଦିନ ସେମାନଙ୍କର ନିକଟତମ ଏବଂ ପ୍ରିୟଜନଙ୍କୁ ହରାଉଛନ୍ତି । ଡାକ୍ତରଖାନା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡ଼ିକ ସେମାନଙ୍କର ସୀମା ଅତିକ୍ରମ କରୁଛନ୍ତି । କଳାବଜାରୀ ଦ୍ୱାରା ଔଷଧର ଅଭାବ, ଅମ୍ଳଜାନ, ଟୀକାକରଣ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ ଚିକିତ୍ସାର ସୁବିଧା ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକଙ୍କର ମୁଣ୍ଡବିନ୍ଧାର କାରଣ ହୋଇଛନ୍ତି । ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟରେ ଆମ ମାତା ‘ଗଙ୍ଗା’ ନଦୀର ସ୍ଥିତି ସଙ୍ଗୀନ । ଗୋମୁଖ ଗ୍ଲେସିୟରରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇ ଏହା ଉତ୍ତର ଏବଂ ପୂର୍ବ ଭାରତର ଗାଙ୍ଗେଟିକ୍ ସମତଳ ଦେଇ ୨୫୨୫ କିଲୋମିଟର ଅତିକ୍ରମ କରି କୋଟି କୋଟି ଜନସଂଖ୍ୟାର ଜୀବନଯାପନ ପାଲଟିଛି ।
ଏହି ନଦୀର ପୁରାଣର ମହତ୍ତ୍ୱ ମଧ୍ୟ ରହିଛି । ପୁରାଣ ଏବଂ ଦୁଇଟି ମହାନ ଉପନ୍ୟାସ, ରାମାୟଣ ଏବଂ ମହାଭାରତରେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ଉଲ୍ଲେଖ ରହିଛି । ଗଙ୍ଗା ନଦୀକୁ ଆମର ମାତା ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି । ଏହାର ପବିତ୍ର ଜଳ ବିଭିନ୍ନ ଧାର୍ମିକ ରୀତିନୀତିରେ ବହୁଳ ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ଏବଂ ଏହା ଶୁଦ୍ଧ ଓ ପବିତ୍ର ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ । ଧାର୍ମିକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ବ୍ୟତୀତ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ନିୟମିତ ଭାବେ ନଦୀରେ ସ୍ନାନ କରନ୍ତି, ଏହାର ଜଳ ପିଇବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ଏବଂ ଏଥିରେ ୩ଶହରୁ ଅଧିକ ପ୍ରଜାତିର ଜଳଜନ୍ତୁ, ଅନେକ ପ୍ରଜାତିର ସରୀସୃପ, ସ୍ତନ୍ୟପାୟୀ ପ୍ରାଣୀ ଓ ପ୍ରାୟ ବିଲୁପ୍ତ ଗ୍ୟାଙ୍ଗେଟିକ୍ ଡଲଫିନ୍ଙ୍କ ବସବାସ କରନ୍ତି । ଗଙ୍ଗା ନଦୀ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ବିଭିନ୍ନ ଗଙ୍ଗା ଆରତୀ ମାଧ୍ୟମରେ ପୂଜା କରାଯାଏ । ଏହାର ସମଗ୍ର ଗତିପଥ ଦେଇ ନଦୀର ଘାଟଗୁଡିକ, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସବୁଠାରୁ ଚମତ୍କାର ହେଉଛି ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶର ଆରତୀ, ବାରାଣାସୀ ସମେତ ସମସ୍ତ ଧାର୍ମିକ ସ୍ଥାନ ।ଏହି ସବୁ ପରିବେଶ ଗତ କାରଣ ଗୁଡିକ ସତ୍ତ୍ୱେ ବର୍ତ୍ତମାନର ସମୟରେ ମାତାଙ୍କର ଚିତ୍ର ବିଚିତ୍ର ।
ଗଙ୍ଗାକୁ ଦେଖି ପରିବେଷବିତ ମାନେ ଦୁଃଖ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି । କରୋନା ପ୍ରଭାବିତ ରୋଗୀଙ୍କ ଶତାଧିକ ଶବ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ, ବିହାର ଇତ୍ୟାଦି ଗଙ୍ଗାର ହୃଦୟରେ ଭାସମାନ ଅବସ୍ଥାରେ ଦେଖାଦେଇଛି । ମାତା ଗଙ୍ଗା, ଏହାର ଉପନଦୀ ଏବଂ ଶାଖା ନଦୀକୁ ପ୍ରଦୂଷିତ କରୁଛି । ଏହା ସମ୍ପୃକ୍ତ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଫଳତା ବୋଲି ପରିବେଶବିତ ଯୁକ୍ତି ରଖିଛନ୍ତି । ତଥାପି ସରକାର ସେମାନଙ୍କର ନିରବତାଠାରୁ ଜାଗ୍ରତ ହେବା ଉଚିତ୍ ଏବଂ ଭବିଷ୍ୟତର ପିଲାମାନଙ୍କୁ ବଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ପ୍ରମୁଖ ପଦକ୍ଷେପ ନେବା ଉଚିତ୍ ବୋଲି ମତ ରଖିଛନ୍ତି । ସାମାଜିକ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ପଛୁଆ ରୋଗୀଙ୍କ ପରିବାର ଜଳିବା ଖର୍ଚ୍ଚ ବହନ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ନୁହଁନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କୀୟଙ୍କ ମୃତଦେହକୁ ନଦୀ ଜଳରେ ବୁଡ଼ାଇ ନଦୀ କୂଳରେ ପୋତି ଦେଉଛନ୍ତି । ଏହି ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆପତ୍ତିଜନକ ଓ ଦୁଖଦାୟକ । ଆମର ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନରେ ଏକ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ଭାବରେ ସମ୍ମାନ ସହିତ ମରିବାର ଅଧିକାର ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଚିତ୍ରିତ ହୋଇଛି ।
ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ଭାଗ-୩ (ଧାରା ୨୧) ଅଧୀନରେ ଜୀବନ ଓ ବଞ୍ଚିବାର ଅଧିକାରକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରେ ମଣିଷର ସବୁଠାରୁ ମୌଳିକ ଅଧିକାର ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ । ମୃତକ ମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଆଇନ ଦ୍ୱାରା ସ୍ଥାପିତ ପ୍ରକ୍ରିୟା ବ୍ୟତୀତ ତାଙ୍କ ଜୀବନ କିମ୍ବା ସ୍ୱାଧୀନତାରୁ ବଞ୍ଚିତ ହେଉଛନ୍ତି । ନିସନ୍ଦେହରେ ଏହା ଏକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ବିପର୍ଯ୍ୟସ୍ତ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଦେଇ ଗତି କରୁଛି ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରତିଦିନ ହଜାର ହଜାର ଲୋକ ମରୁଛନ୍ତି । ଜଳୁଥିବା ଘାଟ ଏବଂ କବର ପ୍ରାଙ୍ଗଣରେ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଆସୁଛି । କିନ୍ତୁ ଏହାର ଅର୍ଥ ନୁହେଁ ଯେ ଶବଗୁଡ଼ିକୁ ନଦୀରେ ଫିଙ୍ଗିବାକୁ ସରକାର ଅନୁମତି ଦେବେ । ଏହା ମଧ୍ୟଯୁଗୀୟ ସମୟର ଅତି ନିଷ୍ଠୁରତା ବୋଲି ପ୍ରକାଶ ପାଏ ।
ମହାମହିମ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ରାମ ନାଥ କୋଭିନ୍ଦଙ୍କୁ ହରିଜନ ସେବକ ସଙ୍ଘର ସଭାପତି ଶଙ୍କର କୁମାର ସାନିୟଲଙ୍କ ଅନୁରୋଧ ଏବଂ କିଛି ମାତା ଗଙ୍ଗାର ରକ୍ଷା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଛନ୍ତି । ଶ୍ରୀ ସାନିୟଲ ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ଦୁଃଖ ଅନୁଭବ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ତୁରନ୍ତ ଓ ଅତି ଗୁରୁତ୍ୱର ସହିତ ଏହାକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ପ୍ରକାର ଘଟଣା ପୁନରାବୃତ୍ତି ନହେବା ସହିତ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଆମ ଜାତିର ଲଜ୍ଜାଜନକ ବିଷୟର ପୁନରୁଦ୍ଧାର କରିବାକୁ ଦାବି ରଖିଛନ୍ତି ହରିଜନ ସେବକ୍ ସଙ୍ଘ । ଏହି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ସମସ୍ତ ଧର୍ମ ମୁଖ୍ୟ, ଆନ୍ତ – ବିଶ୍ୱାସ ନେତା, ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀ ଏବଂ ସିଭିଲ୍ ସୋସାଇଟି ସଂଗଠନଗୁଡିକ ଆଗକୁ ଆସି ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସଚେତନତା ବିସ୍ତାର କରିବାକୁ ଆହ୍ୱାନ କରିଛି ସଙ୍ଘ । ମାତା ଗଙ୍ଗାର ପ୍ରବଳ ପ୍ରଦୂଷଣର ଜନସାଧାରଣ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ର, ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଏବଂ ଜିଲ୍ଲା ପ୍ରଶାସନକୁ ମଧ୍ୟ ଏପରି ନିଷ୍ଠୁର କାର୍ଯ୍ୟ ବିରୋଧରେ କଠୋର କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଛି ସଙ୍ଘ ।